Colombia buiten de platgetreden paden: Charalá

Beeld je eens in: een oud dorp met kasseienstraten, vol met herinneringen aan de strijd voor Zuid-Amerikaanse onafhankelijkheid en omringd door 27 watervallen. Hier leren ouders hun kroost zwemmen in rivieren en laten bewoners ’s nachts hun voordeuren gewoon open. Dit is niet het imaginaire Shangri-La of Shambala, maar Charalá in Santander, Colombia. Of Chalala, volgens de pre-Columbiaanse Guane. 

De Pozo Negro: een van Charalá’s verborgen watervallen met natuurlijke zwemvijvers.

Dit dorp is vol van geschiedenis en omringd door schitterende natuur.

Omdat de buurgemeente San Gil bijna alle toeristen in de regio ontvangt, is reizen naar Charalá letterlijk de platgetreden paden verlaten. Het gros van de toeristen gaat naar Colombia’s paradijs voor extreme sporten. En de bezoekers die in Charalá komen, bezoeken vaak enkel het hoofdplein om vervolgens terug naar San Gil te keren.

Maar de gemeente Charalá ziet de toeristen zo graag komen, dat de lokale politie hen ontvangt met een welkomstwoordje over de bezienswaardigheden en hen direct wijst op een café dat ook dienst doet als informatiepunt.

Dit huis met blauwe deuren is museum, kunstgalerij en koffiebar ineen. De kunstwerken zijn tof en maatschappijkritisch, maar de eigenaars zijn de belangrijkste reden om het te bezoeken: een uiterst vriendelijk koppel dat met zichtbaar genoegen toeristen rondleidt. Ze komen uit Medellín en vertellen ook over Colombia’s moeilijke verleden en heden.

Zoals overal in dit grote land, ontmoet je ook hier ambulante verkopers. Zij knopen graag een praatje aan met onbekenden.

Vandaag de dag is Charalá naar Colombiaanse maatstaven erg veilig. Zo is het hier volgens de lokale bewoners perfect mogelijk om tot één uur ’s nachts zonder problemen door het dorp te wandelen; heel wat inwoners schijnen hun voordeur ’s nachts gewoon open te laten terwijl zij slapen. Maar zo kalm als het nu is, zo opstandig was het verleden.

Standbeeld van José Antonio Galán, een ter dood veroordeelde activist tegen de Spaanse bezetter. Zijn vroegtijdige dood ten spijt, werd bijna heel Latijns-Amerika een paar jaar later onafhankelijk. Lokale historici beschouwen Charalá als de bakermat van de Zuid-Amerikaanse vrijheid.

Standbeeld voor rechten van Colombiaanse vrouwen achter de Casa de la Cultura. Charalá speelde in de jaren 60 een belangrijke rol in dit thema. Tegenwoordig wordt Colombia beschouwd als een van de meest gelijke landen ter wereld op het gebied van verdeling van werk tussen man en vrouw (alhoewel verklaringen hieromtrent verschillen).

Buiten kunst, cultuur, geschiedenis en koffie is dit dorp gezegend met veel natuurschoon. Zo zijn er 27 watervallen en natuurlijke zwemvijvers. Drie van deze zijn gemakkelijk bereisbaar vanuit het dorp.

Las Cascadas de Juan Curí zijn het makkelijkst bereikbaar en liggen halverwege de hoofdweg tussen San Gil en Charalá. Dit is enige plek in deze buurt waar je een handvol buitenlandse toeristen kan vinden. De watervallen zijn groot en indrukwekkend. Extreme sporten zijn mogelijk.

Twee pozos, of natuurlijke zwemvijvers bij een waterval, liggen zelfs op wandelafstand van het dorp: Pozo Negro (één uur) en Pozo Gallo (anderhalf uur). Pozzo Gallo is erg gemakkelijk te bereiken: het ligt dichtbij kilometer twee (KM2) aan de weg van Charalá naar Duitama. Pozo Negro is dan weer wat verborgen tussen de bergen, maar via Google kun je erg goede beschrijvingen vinden om er te komen.

De Cascadas de Juan Curí zijn zelfs nog gemakkelijker te bereiken: neem gewoon een bus tussen Charalá en San Gil en stap na een halfuur uit aan de ingang van het ecoparque. Betaal de toegang en wandel tien minuutjes omhoog.

Verder is er nog een natuurlijke glijbaan (tobogán natural) en een gekleurde rivier bij het gehucht Virolin, 20 kilometer ten zuiden van Charalá. Blijkbaar gaat er één keer per dag een bus naar Virolin.

Het centrum lijkt een klein beetje op dat van het beroemde en toeristische Barichara, wat slechts op twee uur rijden van hier ligt.

Rond Charalá liggen slechts een aantal andere dorpen en gehuchten. De dichtstbijzijnde grotere stad is Bucaramanga en deze ligt op vier uur rijden.

Nu weet je waarom je moet overwegen om naar Charalá af te reizen. Ben je avontuurlijk aangelegd, dan kun je zeker een paar dagen in dit dorp blijven. Het is zelfs mogelijk om alle activiteiten van San Gil vanuit Charalá te ondernemen. San Gil ligt op één uur rijden van Charalá en de beroemde Chicamocha-kloof slechts op twee uur. En ja, er gaan directe bussen van een goed lokaal busbedrijf. Zij houden kantoor in de terminalito, het regionaal busstation van San Gil. In Charalá hebben zij een eigen busstation in het centrum. Charalá heeft dagelijks verschillende directe busverbindingen met Bucaramanga en San Gil meermaals per dag met Bogotá.

Het dorpscentrum heeft enkele hotels: je kan ze vinden via Google. De meeste onder hen bieden WiFi en warme douches aan (het kan ’s avonds flink afkoelen terwijl het overdag warm is).